XVII Wigilia Chłopska 2008 |
Nazwa Wigilia pochodzi od łacińskich słów „vigiliare” –czuwać” oraz „vigilia” czuwanie, straż nocna, warta. W kościele katolickim określa się tak dnie poprzedzające wszystkie najważniejsze święta. Natomiast w języku potocznym i w potocznym rozumieniu słowa „wigilia” kojarzy się przede wszystkim z dniem poprzedzającym Boże Narodzenie, ze zwyczajami i obrzędami związanymi z tym dniem, a głównie z uroczystą wieczerzą –ucztą obrzędową |
Tradycja wigilijnych spotkań zespołów folklorystycznych naszego regionu sięga 1992r, gdy ówczesny dyrektor suwalskiego Wojewódzkiego Domu Kultury -Zbigniew Buski zaproponował zorganizowanie na Wigrach dorocznych spotkań przy wigilijnym stole jako formy podziękowania zespołom folklorystycznym z województwa suwalskiego za coroczną współpracę w ochronie lokalnego dziedzictwa kulturowego. |
Gospodarze tegorocznej wigilii: Beata Szyszko i Józef Murawski |
Bywało, że
wigierskie wigilie poprzedzała sesja popularnonaukowa o obrzędowości
czasu
Bożego Narodzenia lub wystawa fotogramów obrazujących nasze regionalne
potrawy
wigilijne, albo też wystawy szopek i rękodzieła związanego z plastyką
obrzędową
tego czasu.
|
Chłopskim wigiliom od zawsze towarzyszyły tradycyjne pastorałki i kolędy. Początkowo każdy z przybyłych zespołów wykonywał pieśń z własnych okolic, ale po kilku latach ustalił się zwyczaj wspólnego śpiewu dawnych pastorałek ze specjalnie corocznie przygotowanych broszur –śpiewników. Nie było w nich kolęd powszechnie znanych, lecz pastorałki –pieśni o Bożym narodzeniu sprzed wieków, przeznaczone ongiś do domowego śpiewania. |
Potrawy,
które przygotowujemy na współczesną wigilię, są podobne do tych,
których
używano podczas rytualnych uczt „na mogiłkach”. Potrawy z ciemnego
maku,
grochu, miodu, pszenicy, orzechów; kutia przed wiekami była główną
potrawą z
uczt zadusznych. Wiele z tych potraw i współcześnie jada się tylko
podczas
Wigilii: Kutia, kluski z makiem, łamańce z makiem, groch z kapustą,
kisiel
owsiany… Z Suwałk do mickiewiczowskiej Ziemi Nowogródzkiej (gdzie młody
Adam
zapamiętał obrzęd „dziadów”) jest niecałe
|
W tradycji
ludowej wigilijna wieczerza związana z oczekiwaniem na narodzenie
Mesjasza
-powiązana jest ze śladami dawnych uczt
zadusznych. Funkcjonowało przekonanie, że na wieczerzę podczas
najdłuższej nocy
w roku przychodzą dusze zmarłych z naszego rodu, aby ogrzać się w
cieple
biesiadowania żywych, posilić się z ich stołu.
|
Podczas tegorocznej Chłopskiej Wigilii kolędnicy z Gwiazdą ze wsi Rakowicze koło Lipska życzyli w ludowych oracjach wszystkim obecnym wszelkiej pomyślności na nadchodzący rok. |
W tegorocznej
Wigilii wzięło udział prawie 20 zespołów folklorystycznych z terenu
Suwalszczyzny. Przez 13 lat „Wigilie Chłopskie” odbywały się w refektarzu wigierskiego Domu Pracy Twórczej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; w latach 2005-2008 w suwalskiej restauracji „ Na Starówce”. |
Gospodarze XVII Wigilii Chłopskiej |
Zobacz
więcej zdjęć |
foto-Kamil
Wasilewski |